• In Denemarken stopt men voorlopig met het vaccineren met het coronavaccin van AstraZeneca.
  • Er zou herhaaldelijk melding gemaakt zijn van bloedstolsels bij mensen die waren ingeënt.
  • Minister van Volksgezondheid Magnus Heunicke benadrukt dat het nog te vroeg is om met zekerheid iets te zeggen is over een verband.

In Denemarken stopt men voorlopig met het vaccineren met het coronavaccin van AstraZeneca. De Deense autoriteiten melden dat dit te maken heeft met mogelijke bijwerkingen. Ook IJsland en Noorwegen leggen de vaccinaties met AstraZeneca uit voorzorg stil. Oostenrijk, Luxemburg en de Baltische staten deden dat eerder al.

Er zou herhaaldelijk melding gemaakt zijn van bloedstolsels bij mensen die waren ingeënt met het vaccin van AstraZeneca. Nader onderzoek moet nu uitwijzen of er een verband is.

De Deense minister van Volksgezondheid Magnus Heunicke benadrukt op Twitter dat het nog te vroeg is om met zekerheid iets te zeggen is over een verband. Hij noemt het stopzetten van de vaccinaties een voorzorgsmaatregel.

Lees ook: Zo snel ben je aan de beurt voor het coronavaccin – inenten gaat van oud naar jong per leeftijdsgroepen van 5 jaar

Denemarken behoort tot de Europese landen die het snelst vaccineren. Het land maakte vorige week bekend dat de vaccinatiecampagne in juli afgerond moest zijn, maar die doelstelling zou inmiddels zijn bijgesteld. De nieuwe streefdatum is volgens Deense media 15 augustus.

Denemarken behoorde aanvankelijk tot de Europese landen die het AstraZeneca-vaccin niet aan ouderen gaven, maar wijzigde dat beleid vorige week. Uit nieuw onderzoek zou zijn gebleken dat het middel ook bij die groep voldoende effectief is.

Het middel van AstraZeneca is één van de vier coronavaccins die momenteel zijn goedgekeurd door het EMA. Het middel wordt ook gebruikt in Nederland.

Toezichthouder EMA: stoppen niet nodig

Landen hoeven niet te stoppen met het gebruik van het coronavaccin van AstraZeneca. Dat adviseert de Europese toezichthouder, het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). "De veiligheidscommissie van het EMA vindt dat de voordelen nog steeds groter zijn dan de risico's en dat het toedienen van het vaccin kan doorgaan terwijl het onderzoek naar gevallen van trombose en embolie loopt", laat de in Amsterdam gevestigde organisatie weten.

Meerdere landen, waaronder Denemarken en Oostenrijk, waren tijdelijk gestopt met het toedienen van AstraZeneca-doses. Meerdere mensen hadden trombose en embolie gekregen na vaccinatie. Een vrouw in Oostenrijk en iemand in Denemarken zijn daaraan overleden, maar volgens het EMA is er geen aanwijzing dat dit door het vaccin komt.

Nederland heeft nog geen besluit genomen over het vaccin en wachtte op het advies van het EMA.

Tot nu toe hebben 5 miljoen Europeanen het vaccin van AstraZeneca gekregen. Onder hen zijn dertig gevallen van trombose en embolie. Dat is niet hoger dan onder de algemene bevolking, aldus het EMA.

Nederlands College: waarschijnlijk geen verband tussen trombose en vaccin van AstraZeneca

Het coronavaccin van AstraZeneca is hoogstwaarschijnlijk niet de oorzaak van diverse trombosegevallen, meldt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) donderdag in een reactie op het besluit van de Deense regering.

"Trombose en longembolie zijn géén bekende bijwerkingen van het vaccin", laat het CBG weten. "Wanneer grote groepen worden gevaccineerd zoals nu het geval is, dan kun je dergelijke meldingen verwachten."

Voorzitter Ton de Boer ziet "geen reden tot zorg." Hij vindt niet dat het nodig is om de vaccinaties op te schorten.

De Nederlandse toezichthouder verwijst naar de eerdere reactie van het speciale bewakingscomité van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Dit comité liet woensdag al weten geen aanwijzingen te zien voor een verband tussen een sterfgeval in Oostenrijk en het vaccin. 

Oostenrijk, Luxemburg en de Baltische staten legden de inentingen met een specifieke partij van 1 miljoen vaccindoses al uit voorzorg stil, nadat een Oostenrijkse vrouw tien dagen na de prik was overleden aan de gevolgen van trombose.

"We zijn altijd verplicht om serieuze meldingen te onderzoeken: dat is wat we nu doen", zo laat het CBG weten. "Het EMA overlegt hierover op dit moment in Europees verband."

Donderdagmiddag volgt waarschijnlijk meer informatie. "Indien nodig ondernemen we gepaste actie", aldus het college.

Het ministerie van Volksgezondheid kan nog niet zeggen of het de vaccinaties met AstraZeneca wil voortzetten, of uit voorzorg het voorbeeld van Denemarken en IJsland volgt. Het departement wacht het oordeel van het EMA af, laat een woordvoerder weten.

Eén melding van mogelijke trombose in Nederland na AstraZeneca-vaccin

Bij trombose raakt een bloedvat verstopt door een stolsel. "Als dit stolsel losschiet, kan het in de longen terecht komen. Dat heet een longembolie", legt Trombosestichting Nederland uit. Een hart- of herseninfarct of een zogeheten trombosebeen horen ook tot de mogelijke gevolgen van trombose.

In Nederland is bij Bijwerkingencentrum Lareb tot nog toe één melding gedaan over een verdenking van trombose na inenting met het bewuste vaccin. Dit geval bleek niet ernstig en het centrum ziet geen reden om te stoppen met de vaccinaties.

Van het coronavaccin van AstraZeneca waren begin deze week in Nederland ruim een kwart miljoen doses toegediend. Volgens het coronadashboard van de Rijksoverheid stond de teller zondag op 262.400.

Dat is een berekend aantal, op basis van het aantal vaccins dat het RIVM heeft afgeleverd bij priklocaties. De verwachting is dat dit op 14 maart zal zijn toegenomen tot 350.000 prikken. AstraZeneca heeft tot nog toe ruim 700.000 doses geleverd aan Nederland.

EMA keurde het vaccin dat de farmaceut samen met de universiteit van Oxford ontwikkelde goed op 29 januari. Pfizer/BioNTech en Moderna gingen AstraZeneca voor. Donderdag werd het Janssen-vaccin goedgekeurd.

Lees meer over coronavaccins: